Նիկոլ Փաշինյանը իր վերջին ասուլիսի ժամանակ վստահեցրել էր, որ առաջիկայում չի նախատեսվում փակել ատոմակայանը, սակայն Հայաստանի էներգետիկ զարկերակի հեռանկարների շուրջ քննարկումները չեն դադարում:
Հայաստանի ատոմակայանը գտնվում է Մեծամորում՝ Երևանից 28 կմ հեռավորության վրա։ Մեր ատոմակայանը միակն է տարածաշրջանում։ Ատոմային էներգետիկայի զարգացումը չափազանց կարևոր է և ռազմավարական նշանակություն ունի Հայաստանի համար:
Ատոմակայանի կարևորության և նշանակության մասին խոսելիս Հայաստանի էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության՝ Էներգետիկայի վարչության՝ ատոմային էներգետիկայի բաժնի պետ Արտեմ Պետրոսյանը, լրագրողների հետ զրույցում հիշեց 90-ական թվականները, երբ ատոմակայանի կանգ առնելուց հետո էներգետիկ ճգնաժամ սկսվեց, որի հետևանքով բնակչությունն առանց էլեկտրաէներգիայի մնաց: Միայն ատոմակայանի վերագործարկումից հետո հնարավոր եղավ դուրս գալ էներգետիկ ճգնաժամից:
«Այսօրվա գործող ռազմավարությամբ նախատեսվում է ավարտել շահագործման ժամկետի երկարաձգման աշխատանքները և ապագայում ունենալ նոր միջուկային էներգաբլոկ»,- նշեց Պետրոսյանը:
Մարտի 19-ին հրավիրած ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը նույնպես անդրադարձավ ատոմակայանի թեմային: Նա նշեց, որ այս պահին օրակարգում ոչ թե ատոմակայանի փակումն է, այլ համարժեք հզորությունների ձևավորումը:
«Ատոմակայանի վերաբերյալ բազում քննարկումներ և մեկնաբանություններ կան: Բայց ես ուզում եմ արձանագրել, որ ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության պայմանագրում այդ հոդվածը իրականում ոչ թե ատոմակայանի փակման, այլ համարժեք հզորությունների ձևավորման մասին է: Մեր օրակարգում ատոմակայանի փակումը չէ, այլ համարժեք հզորությունների ձևավորումն է: Բոլորս գիտենք, որ հիմա երկարացնում ենք ատոմակայանի աշխատանքը, որքան հնարավոր լինի՝ կերկարացնենք, սակայն բոլորս հասկանում ենք, որ ատոմակայանը չի կարող հավերժ աշխատել»,- նշեց վարչապետը:
Ոլորտի մասնագետները և փորձագետները մարտի 20-ին քննարկեցին Հայաստանում ատոմային ոլորտի զարգացման հեռանկարները՝ ատոմային էներգետիկայի ոլորտում Հայաստանի և Ռուսաստանի փոխգործակցության շրջանակում:
ՀԱԷԿ-ի աշխատած միջուկային վառելիքի ՌԴ արտահանման և հետագա վերամշակման պիլոտային ծրագրի իրականացման նպատակով ստեղծվել է հայ-ռուսական համատեղ աշխատանքային խումբ՝ տեխնիկատնտեսական և տրանսպորտատեխնոլոգիական սխեմայի ուսումնասիրություններ իրականացնելու համար: ՀՀ Էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության վարկային և դրամաշնորհային ծրագրերի վարչության պետ, հայ-ռուսական համատեղ աշխատանքային խմբի հայկական կողմի ղեկավար Վարդան Մարտիրոսյանն ընդգծեց, որ այդ ուսումնասիրությունների արդյունքներով կիրականացվեն տեխնիկական միջոցների, ենթակառուցվածքների նախապատրաստման աշխատանքները, որից հետո միայն կսկսվի պիլոտային ծրագրի իրականացումը:
Անդրադառնալով ՀԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի արդիականացման ու շահագործման ժամկետի երկարաձգման հարցին՝ հայկական ԱԷԿ-ի տնօրենի խորհրդական Գերա Սևիկյանն ասաց, որ արդեն իսկ երկարաձգվել են ավելի քան 2500 անուն մասնագիտական բաղադրիչների, համակարգերի և կոնստրուկցիաների շահագործման ժամկետները։
«2019 թվականին մեքենայական սրահում իրականացվող մոնտաժման ու գործարկման համալիր աշխատանքների շրջանակում նախատեսվում է 2-րդ տուրբոգեներատորի տեղադրումը, և կսկսվեն կայանի հիմնական համակարգերի անվտանգության բարձրացման աշխատանքները։ Նախագծի ավարտին Հայաստանը կունենա ավելի բարձր արդյունավետությամբ ԱԷԿ, իսկ դրա անվտանգության մակարդակը կմոտեցվի համաշխարհային չափանիշներին»,- նշեց Սևիկյանը:
Ատոմակայանը նշանակալի դեր ունի երկրի տնտեսական զարգացման գործում: Հայաստանի տնտեսության զարգացման տեսլականում, ըստ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի Էներգետիկայի և էլեկտրոտեխնիկայի ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ Արամ Գևորգյանի, Հայաստանին անհրաժեշտ է 600-1000 Մվտ հզորությամբ ԱԷԿ, որը կընդլայնի տարածաշրջանի երկրներ էլեկտրաէներգիա արտահանելու հնարավորությունները։
Հայաստանի ատոմային էլեկտրակայանը շահագործման է հանձնվել 1976 թվականի դեկտեմբերի 22-ին:
Միլենա Մկրտչյան
3-րդ կուրս
