Գովազդն այսօր ամենուր է։ Մեր սմարթֆոնները ինքնին ապրանքանիշ են ու բրենդ, հագուստի վրա կազմակերպության լոգոն է, սոցցանցերը թիրախավորում են օգտատերերին, երթուղայինում դիմացի նստարանին վարկային ծառայության առաջարկ է։ Օրինակները շատ են՝ անհասկանալի կամ տարբերվող։ Բայց հոդվածը պատասխանում է այն հարցերին, թե ինչպես զարգացավ գովազդը, ինչ է հակագովազդը և ինչ խողովակներով են տարածվում այս երկուսը։
Գովազդի զարգացումը
1440թ․ – Տպագրության զարգացումը թույլ տվեց, որ գովազդը տպեն թղթերի վրա ու փակցնեն պատերին
1600թ․ – Թերթերի էջերում էլ տպագրեցին գովազդներ
1843թ․ – Առաջին գովազդային գործակալությունը ստեղծվեց։ Այն գովազդատուներին կապում էր թերթերի հետ
19-րդ դար – Ստեղծվեցին առաջին բրենդերը․ ապրանքները փաթեթավորվում էին, վրան գրվում էր անվանումը
Մեր օրեր – Գովազդն ամենուր է՝ տանը, դրսում, երթուղայինում, հագուստի վրա, հեռախոսների մեջ
Էմոցիաները՝ թիրախ
Գովազդ մշակողները գիտեն, որ մարդն ունի էմոցիաներին տրվելու կարիք։ Նրանք ստեղծում են այնպիսի հոլովակներ, որոնք մասամբ կամ ամբողջությամբ կբավարարեն սպառողի այս պահանջմունքը։
Հոգեբանական նմանատիպ «ֆոկուսերից» է նույնականացման մեթոդը։ Ծանոթ ու սիրված կերպարների օգտագործումը գրավում է լսարանի ուշադրությունը ու տպավորվում։ Հոգեբանների կարծիքով՝ երեխաների համար հատկապես ֆիլմերի, հումորային հաղորդունմերի ծանոթ կերպարների մասնակցությամբ գովազդները դրական էմոցիաներ են հաղորդում։ Իսկ նրանք դիտում են այդ հաղորդումներն ու գովազդները, որպեսզի ընկերների հետ քննարկելու ընդհանուր բան ունենան։
Հոգաբանական ազդեցություն ունենում են նաև գույները։ Օրինակ՝ կարմիրը նշանակում է արքայական սերում, արժանապատվություն։
Գովազդի «հականիշը»
Հակագովազդը հորդորում է սպառողին չգնել տվյալ ապրանքը։ Այն իր մեջ պարունակում է ինֆորմացիա, որը կխանգարի մեկ այլ ապրանքի առաջխաղացումը։
Եթե ձեր մտքին միանգամից եկան BMW և Mercedes, Coca-Cola և Pepsi բրենդերի միջև մրցակցային գովազդները, ապա նշենք, որ միայն այդ դիպի կոնտենտի մասին չէ խոսքը։ Հակագովազդի կիրառությունը ավելի հաճախ նկատվում է սոցիալական գովազդների ժամանակ, երբ խրախուսվում է չծխելը, շրջակա միջավայրը չախտոտելը, մեքենա վարելիս հեռախոսից չօգտվելը և այլն։
Գովազդների տարածման ձևերը
Հնում տեխնոլոգիաները դեռ այդքան զարգացած չէին, և գովազդներ կարելի էր տեսնել միայն դրսում՝ պատերին փակցված կամ թերթերում։
Այսօր էլ արտաքին գովազդը քիչ չէ, բայց այն ավելի տարբերվող, նորաոճ ու հետաքրքիր է դարձել։ Եթե տարիներ առաջ հայտարարությունները, գովազդային վահանակները միայն լուսանկարի ու տեքստային գրառման տեսքով էին, ապա այսօր զարգացող մարքեթինգային ոլորտը գտնում է տարատեսակ հնարքներ՝ ստանդարտից ու սովորականից դուրս մտածելու, մարդկանց զարմացնելու համար։
Հայաստանյան արտաքին գովազդն էլ փորձում է գնալ այս ճանապարհով։ Հանդիպում են պաղպաղակի տեսքով մենքենայի վերնամասի, գովազդային վահանակից դուրս եկող պատկերների և այլն։
Խելացի սոցցանցերը թիրախային լսարան ընտրելու և ապրանքի, ծառայության գովազդը տարածելու լայն, հեշտ ու մատչելի հնարավորություններ են տալիս։ Թիրախային լսարանի ճիշտ ընտրությունը կարևոր է յուրաքանչյուր կազմակերպության համար, հակառակ դեպքում գովազդային հոլովակը կհասնի այնպիսի մարդկանց, որ իրական սպառող չեն, չեն համապատասխանում պահանջվող տարիքային խմբին։
Սոցցանցերում տարածվել է ինֆյլուենսեր մարքեթինգը։ Կազմակերպությունները գումար են վճարում հայտնի ու ճանաչված օգտատերերին, որպեսզի վերջիններս իրենց էջերում բացեն, փորձարկեն, օգտագործեն իրենց ապրանքանիշը։
Օրինակներ
Գարիկ Պապոյանը առողջ սնվելու կողմնակից է, բուսակեր է և առաջարկում է թարմ միրգ բանջարեղեն պատվիրել նորաբաց ծառայությունից։
Կոլյան, օգտագործելով իր մեծ լսարանը, ցույց է տալիս, որ մի կին ֆինանսական օգնության կարիք ունի։
Իսկ Հայկ Մկրտչյանը գովազդում է իր իսկ ստեղծած սեղանի խաղաղերը։ Լսարանը գիտի, որ այս անհատները վատ բան չեն առաջարկի։
Այսպիսով
Քարե դարն անցել է։ Թերթերով ու դրսի պատերով բավարարվել այսօր չի ստացվում, լսարանը սոցցացներում է ժամանակ անցկացնում, երիտասարդությունը հեռուստացույց քիչ է նայում։ Ուրեմն գովազդը պիտի լինի սպառողի «ձեռքում»։ Մեդիան իր հերթին լիքն է ամենաբազմազան տեսակի կոնտենտով, հետևաբար՝ հաղթող է լինելու կրեատիվն ու տարբերվողը, ամենացնցողն ու հիշվողը։
Միլենա Մովսեսյան
4-րդ կուրս
