Թվային դարաշրջանում սոցիալական մեդիան վճռորոշ դեր է խաղում այն հարցում, թե ինչպես ենք մենք ներգրավվում բովանդակության մեջ և կապվում լսարանի հետ: «Կենտրոն» հեռուստաընկերությունում սոցիալական մեդիայի կառավարումն առանցքային է հեռուստադիտողներին տեղեկացված պահելու և նրանց հետ շփվելու համար: ՍՄՄ մասնագետ Լենա Կարապետյանն աշխատում է կադրից դուրս, բայց համոզված է, որ «Կենտրոն» հեռուստաընկերության բովանդակությունը փայլում է այնպիսի հարթակներում, ինչպիսիք են` Ֆեյսբուքը, Յութուբը և Տելեգրամը: Լենայի հետ զրուցել ենք սոցիալական մեդիայի կառավարման ռազմավարությունների և մարտահրավերների մասին:
-Ո՞րն է ավանդական զանգվածային լրատվամիջոցների և թվային հարթակների միջև ամենաակնառու տարբերությունը:
-ժամանակակից աշխարհում, զանգվածային լրատվամիջոց ասելիս, պակերացնում ենք լրատվական կայքերն ու սոցիալական հարթակները, օրինակ՝ տելեգրամյան ալիքները: Ներկայումս լրատվամիջոցների և սոց. հարթակների միջև բացը ահռելի է՝ գովազդ միացնելուց մինչև աշխատանքի օպերատիվություն: Եթե համեմատենք ավանդական թերթը և թվային հարթակները, ապա թերթը չի կարող օպերատիվ լինել, բոլորս էլ գիտենք թերթի տպագրման և հրատարակման ընթացքը, իսկ լրատվական կայքերի կամ սոցիալական հարթակների առումով մի փոքր այլ է, պետք է կարողանաս ինֆորմացիան ճիշտ ժամանակին տարածել: Ի վերջո, լրատվական կայքերը ևս կորցրել են իրենց արդիականությունը, քանի որ նյութի մշակումը, ստուգումը և հրապարակումը նույնպես ժամանակատար է, իսկ սոց. հարթակներում ցանկացած լուր տեղադրվում է վարկյանների ընթացքում: Այսպիսով` հիմնական տարբերությունը օպերատիվությունն է:
-Երբ սոցիալական հարթակներում տարածում եք զանգվածային լրատվամիջոցների բովանդակությունը, ի՞նչ ռազմավարություններ եք կիրառում լսարանի ներգրավվածությունն ու հասանելիությունը առավելագույնի հասցնելու համար:
-Կարևոր է հասկանալ, որ կայքային սմմ-ը և թիվի-ի սմմ-ը տարբերվում են, քանի որ կայքը վերցնում և միանգամից նյութը լինքի տեսքով տեղադրում է իր սոցիալական հարթակներում: Ներկա պահին մեր ամբողջ տեղեկատվական և ժամանցային նյութերը տեղադրվում են երեք սոց հարթակներում՝ Ֆեյսբուք, Տելեգրամ և Յութուբ: Հիմնականում ռազմավարություն մշակելիս նշված երեք հարթակների համար առանձին է մշակվում: Ֆեյսբուքում մենք տեղադրում ենք նկարը և համապատասխան բովանդակությունը: Նկատած կլինեք, որ Տելեգրամում հիմնականում տեղադրվում է կարճ և ամենակարևոր տեղեկատվությունը. մենք ևս այդ ստանդարտներով ենք շարժվում: Իսկ Յութուբում օգտագործում ենք կարճ վիդեոների ձևաչափը, որոնք ավելի արդիական են: Այս կերպ կարողանում ենք մեր լսարանի ներգրավածության մակարդակը բարձրացնել:
-Ինչպե՞ս եք համոզվում, որ սոցիալական հարթակներում տարածված զանգվածային լրատվամիջոցների բովանդակությունը համապատասխանում է լրատվական քաղաքականությանը և ուղեցույցներին:
-Ցանկացած լրատմաջոց ունի իր որդեգրած քաղաքականությունը և առաջնորդվում է դրանով, մենք ևս ունենք մերը: Հիմա տելեգրամի դար է, և հասարակության կողմից շատ հայտնի են հենց տելեգրամյան ալիքները: Ցանկացած ինֆորմացիա ստանալու համար, լինի նյութը հավաստի, թե զուտ բամբասանքի արդյունք, մարդը կարող է մտնել և կարդալ: Մեզ համար հատկանշական է լսարանին տրամադրել միայն հավաստի լուրեր, որտեղ չկա ապատեղեկատվություն:
-Կարո՞ղ եք կիսվել մի իրավիճակի օրինակով, երբ ճգնաժամի արդյունավետ կառավարումը վճռորոշ նշանակություն ունեցավ լրատվամիջոցի հեղինակությունը սոցիալական մեդիայում պահպանելու համար:
-Ամենավառ օրինակներից է սեպտեմբերի 19-ի Արցախի շուրջ տեղի ունեցողը, երբ տարածվում էին հակասական լուրեր և իհարկե մեծ ծավալով ապատեղեկատվություն: Խմբագրական անձնակազմի հետ խորհրդակցելով` մենք կարողացանք այնպիսի լուրեր տրամադրել լսարանին, որ հակասական չլինեն. Կրկնվեմ, որ մեզ համար կարևոր է հրապարակել հենց հավաստի, ստուգված և պաշտոնական տեղեկատվություն: Ինչպես գիտենք` պաշտոնական հաքորդագրություններն ավելի ուշ են տրամադրվում, և մինչև մենք սպասում ենք, որպեսզի հրապարակենք, մարդիկ արդեն չեն կարդում: Ամեն դեպքում, մի կողմից, որքան էլ ասես, որ ես օպերատիվ լինեմ, առաջինը տրամադրեմ, մյուս կողմից պետք է հասկանալ, որ կա թիրախ` այս դեպքում Արցախն էր և արցախահայությունը, ու ամեն քո տեղադրած տեղեկատվություն կարող էր ոչ միայն բացասական լինել, այլ նաև ազդել թիվի-ի կամ կայքի հեղինակության վրա:
-Արդյունավետության ո՞ր հիմնական ցուցանիշներին (KPI) եք հետևում սոցիալական լրատվամիջոցներում զանգվածային լրատվամիջոցների բովանդակության հաջողությունը չափելու համար:
-Քանի որ մենք հեռուստաընկերություն ենք, ունենք առավելություն արդյունավետությունը չափելու և նաև համեմատելու. դիտումների և ցուցանիշների հստակ քանակ: Եթե ուսումնասիրեք մեր Յութուբը, ապա ակնհայտ կտեսնեք, որ մեր տեղադրած տեսանյութերն ունեն բավականին շատ դիտումներ և ներգրավվածություն: Դա երևում է ինչպես հավանումների քանակից, այնպես էլ մեկնաբանություններից: Հետևաբար մենք գիտենք մեր թիրախային լսարանին հետաքրքրող ոճը, ձևը և թեման: Թիվի-ի սմմ-ի մեջ շատ կարևոր է հաճախ իրականացնել լսարանի մոնիթորինգ: Ես հստակ գիտեմ, որ մեր լսարանը ներկայումս ակտիվ հետաքրքրված է տարացաշրջանում տեղի ունեցող նորություններով:
-Որքանո՞վ եք սերտորեն համագործակցում խմբագրական թիմերի հետ՝ սոցիալական մեդիայի ռազմավարությունները զանգվածային լրատվամիջոցի ընդհանուր բովանդակության ռազմավարությանը համապատասխանեցնելու համար:
-Ցանկացած աշխատանքում կարևոր է թիմային աշխատանքը, և առավել կարևոր է լինել թիմի մի մասը: Իմ դեպքում, երբ ես որևիցե տեղեկատվություն պետք է հրապարակեմ, անպայման խորհրդակցում եմ խմբագրական անձնակազմի հետ: Շատ անգամ հրապարակվող նյութի նկարն ու բովանդակությունը համաձայնեցնում եմ լրագրողների հետ, քանի որ նյութի հեղինակը ավելի լավ գիտի լսարանին ճիշտ մատուցելու տեխնիկաները: Եթե ուզում ես արդյունավետության հասնել, շատ կարևոր է կարողանալ թիմում աշխատել:
-Սոցիալական մեդիա մարքեթինգի զարգացան ինչպիսի՞ \միտումներ կամ նորամուծություններ եք տեսնում:
-Հիմա սոցիալական հարթակներից օգտվում են գրեթե բոլորը, առանց տարիքային սահմանափակումների, ու առհասարակ մարդը սիրում է շփվել մարդու հետ: Լրատվական կայքերում պարզ է, որ չկա նմանատիպ շփում, քանի որ գլխավոր նպատակն է տարածել տեղեկատվություն, և լսարանը զուտ «չոր» ինֆորմացիա ստանալու պահանջարկ ունի: Թիվի-ում ժամանցային ծրագրերի և հաղորդումների շրջանակներում հաղորդավարը, հերոսը, մարդը պետք է շփվի լսարանի հետ, և այստեղ սմմ մասնագետի աշխատանքը կայանում է հենց այդ շփումն ու հաղորդակցությունը տեղափոխելն է: Հիմնական խանգարող հանգամանքը հենց լրատվական նյութերի «չորությունն» է սոցիալական հարթակներում, չկա ինտերակտիվ միջավայր:
-Ինչպե՞ս եք առաջնորդվում էթիկական նկատառումներով, երբ սոցիալական հարթակներում տարածում եք զանգվածային լրատվամիջոցների բովանդակությունը:
-Որքան էլ մենք կարևորենք դիտումներն ու արձագանքները, էթիկական նորմերի պահպանումը մեզ մոտ շատ խիստ է դրված: Մենք գործ ունենք մարդկանց հետ, չենք կարող հրապարակել անձի հետ կապված ցանկացած ինֆորմացիա: Կարևոր է հետևել էթիկական սկզբունքներին և նորմերին, օրինակ, պատերազմական իրավիճակներում մենք երբեք չենք տեղադրում այնպիսի նյութեր, որոնք կարող են վնասել մեր երկրի, բանակի և մարդկանց հեղինակությանը: Օրինակ` մեր հեռուստաընկերությունում հեռարձակվում է «Անցուդարձ» հաղորդումը, որի ֆորմատը համապատասխանեցված է հենց սոցիալական հարթակներում հրապարակելու համար, քանի որ կարճ դրվագների հավաքածու է` Հայաստանում և աշխարհում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին, որոնք շատ հաճախ դուրս են մնում լուրերից, բայց ուշագրավ են և հետաքրքիր: Հաղորդման շրջանակում պահպանվում են բոլոր էթիկական նորմերը: Մենք առհասարակ վարում ենք ազնիվ քաղաքականություն:
-Ինչպե՞ս եք պատկերացնում սոցիալական մեդիայի դերը հետագայում զանգվածային լրատվամիջոցների տարածման համատեքստում:
-Իմ կարծիքով ավանդական զանգվածային լրատվամիջոծցները արդեն իսկ կորցրել են իրենց ուժը, քաշվել են 2-րդ, եթե ոչ 3-րդ պլան: Մեր օրերում մարդիկ տեղեկատվություն ստանում են հենց սոցիալական հարթակներում` առավել հաճախ տելեգրամյան ալիքներից, որոնք զարգացման փուլում են: Մի փոքր վախենալու են արհեստական բանականության զարգացումները, որոնք հնարավոր է փոխարինեն բոլորիս, որքան էլ փորձենք փախչել այդ իրականությունից: Ամեն դեպքում, լրատվության մասով շարունակելու են զարգանալ հենց սոցիալական հարթակները, մասնավորապես` Տելեգրամը, Յութուբը, Ֆեյսբուքը: Տիկտոկի առումով այդքան էլ վստահ չեմ, քանի որ ունի ավելի շատ ժամանցային ներգրավածություն, հիմնական նպատակը 7-8 վարկյանանոց տեսանյութեր թերթելն է: Լրատվական նյութերը հենց այդ հարթակում անինքնավստահություն են ներշնչում, և հարթակի ֆորմատը այդքան էլ չի համապատասխանում ծանր և ծավալուն նյութեր տեղադրելու համար:
Հարցազրույցը՝ Անի Ենոքյանի
5-րդ կուրս
