Հայկական հեռուստաընկերությունները, ելնելով հասարակության պահանջից, «սովորական» հեռուստաալիքներից աստիճանաբար անցում են կատարում մասնագիտացված հեռուստաալիքների: Մասնագիտացված ալիքները ոչ միայն սպասարկում են խորքային լսարաններին, այլև ծառայում են որպես հարթակներ եզակի թեմաների ուսումնասիրության համար:
Հայաստանում մասնագիտացված ալիք ստեղծողներից մեկը ABN MEDIA․Armenian Business News լրատվականի տնօրեն Նարեկ Նիկողոսյանն է: Վերջինիս հետ զրուցել ենք մասնագիտացված հեռուստաալիք ստեղծելու, գովազդի և գովազդատուների հետ աշխատելու, մարտահրավերների և հեռանկարների մասին:
-Ինչու՞ որոշեցիք հենց մասնագիտացված հեռուստաալիք ստեղծել:
-Քանի որ նախկինում աշխատել եմ որպես Armnews լրատվական հեռուստաընկերության տնօրեն, ուստի աշխատանքի բերումով ես ամեն օր ուսումնասիրում էի հեռուստատեսային վարկանիշերը: Ուշադրությունս միշտ գրավում էր այն հանգամանքը, որ քաղաքական լուրերից հետո, ամենամեծ դիտողականությունը ունեին բիզնես լուրերը: Սա ինձ հուշեց, որ Հայաստանում բիզնեսի մասին լրատվական հեռուստաընկերությունը հնարավոր է մեծ լսարան ունենա:
-Ի՞նչ եք կարծում, ո՞րն է մասնագիտացված հեռուստաալիքի առավելությունը:
-Կաբելային ցանցերը հնարավորություն են տալիս մարդուն ընտրել այն հեռուստաալիքները կամ այն մեդիակոնտենտը, որի կարիքը տվյալ պահին ունի հեռուստադիտողը. դա կարող է լինել երաժշտական ալիք, խոհարարական կամ ֆիլմերի ալիք: Նույնն էլ բիզնես ալիքի դեպքում է: Երբ գիտես՝ լսարանդ հստակ քեզնից ինչ է սպասում, այդ դեպքում առավել հեշտ է բավարարել նրա կարիքները:
-Ինչպիսի՞ն են Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքների հեռանկարը:
-Հեռուստատեսությունը փոխվում է. հիմա նորաձև է ասել՝ ես հեռուստացույց չեմ դիտում. հեռուստատեսությունը չի փոխվում, պարզապես հեռուստատեսություն նայելու ձևն ու տեխնոլոգիաներն են այլ:
Կարծում եմ՝ Հայաստանում ամենադիտված կաբելային հեռուստաալիքները հումորային և երաժշտական ալիքներն են: Ամենադիտվածների թվում են նաև լրատվական ալիքները: Այնպես որ, ավելի մշուշոտ են բազմաբովանդակ հեռուստաալիքների ճակատագրերը. մասնագիտական մեդիան, իմ կարծիքով, միայն զարգանում է: Նախկինում տեխնոլոգիաները թույլ չէին տալիս այդքան տարբեր մասնագիտական ալիքներ ստեղծել, իսկ այսօր այն արդեն իրականություն է: Այժմ լսարանն ինքն է ընտրում, թե որ ժամին, որ թեմայով, ինչպիսի կոնտենտ ստանա:
-Կնշե՞ք՝ ինչ գործոններ են նպաստում Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքների դիտելիությանը, և ինչո՞վ են դրանք տարբերվում հիմնական հեռուստաալիքներից:
-Հայկական հեռուստատեսությունների լսարանը այսօր մի քիչ տարբեր է, ավելի ավագ սերնդի ներկայացուցիչները ավանդաբար դիտում են բազմաժանր մեդիաբովանդակություն ունեցող հեռուստաալիքներ, իսկ համեմատաբար երիտասարդները, եթե դիտում են, ընտրում են մասնագիտականները: Եթե հեռուստաալիքը կարողանում է համապատասխանել նոր մարտահրավերներին, անկախ նրանից, թե որ երկրում է, նա կարող է զարգանալ՝ լինի դա հեռուստատեսությամբ հեռարձակվելով, յութուբով կամ այլ սոցիալական ցանցերով: Հայ լսարանը դեռ որոնման փուլում է, ու եթե մեդիան կարողանա ճիշտ «դիրքավորվել», կունենա նաև մեծ լսարան:
-Հայաստանում հեռուստադիտողները գերադասում են մասնագիտացված բովանդակություն դիտել հեռուստատեսությա՞մբ, թե՞ իրենց սմարթֆոններով/պլանշետներով: Որո՞նք են այս նախապատվության պատճառները:
-Նոր ժամանակների հետ փոխվում է նաև հեռուստացույց դիտելու ձևաչափը: Մինչև համացանցը, հեռուստատեսությունը այլ ընկալում ուներ, այսօր այն ակտիվ լսարանի համար կա՛մ անջատված է, կա՛մ անձայն միացված՝ որպես ֆոն:
Այսօր հեռուստատեսությունը ավելին է, քան հեռուստացույցով երևացող ալիքը: Պրոֆեսիոնալ հեռուստատեսություն նշանակում է բարձրորակ մեդիա կոնտենտի ստեղծում: Եվ բացարձակ էական չէ, թե տվյալ կոնտենտը մարդը սպառում է հեռուստացույցով, կայքով թե սոց.ցանցերում:
-Արդյոք մասնագիտացված հեռուստաալիքների բաժանորդագրությունները Հայաստանում հանրաճանաչություն են ձեռք բերում, թե՞ հեռուստադիտողները նախընտրում են բովանդակություն մուտք գործել ուղիղ հոսքային հարթակների կամ այլ միջոցների միջոցով:
-Բաժանորդագրման ձևաչափով մեդիայից օգտվելը կուլտուրա է, որը Հայաստանում դեռ ինչ-ինչ հանգամանքներով պայմանավորված, զարգացած չէ: Ինչու՞ վճարել, եթե կարող ես անվճար օգտվել: Իհարկե միշտ էլ կլինեն մարդիկ, ում ավելի հարմար է անվճար տարբերակը, սակայն կամաց-կամաց ավելի կշատանան մարդիկ, որոնք պատրաստ կլինեն վճարել՝ որակյալ մեդիակոնտենտ ստանալու համար:
Շուկայի փոքրության պատճառով մեր համար դեռ վաղ է այդ մասին մտածելը, սակայն վստահ եմ, մի օր մեր մոտ էլ դա կաշխատի:
-Ինչպե՞ս են Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքները հարմարեցնում իրենց բովանդակությունը՝ գրավելու և պահելու հեռուստադիտողներին ավելի ու ավելի թվային և մրցունակ մեդիա դաշտում:
-Մեդիայի դեպքում գլոբալ հզոր մրցակիցների դեմ պայքարելու միակ տարբերակը լոկալ արտադրանքն է: Մեր դեպքում հայկական բիզնես լուրերը. այն ինչ հայ գործարարը չի գտնի Forbes-ում, Bloomberg-ում կամ RBK-ում հայկական բիզնեսի մասին, հեշտությամբ կգտնի մեզ մոտ:
-Ձեր ստեղծած մասնագիտական ալիքի օրինակով կարո՞ղ եք նշել՝ ի՞նչ դեր են խաղում գովազդը և հովանավորությունը Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքների պահպանման գործում:
-ABN-ը բացառապես բիզնես արտադրանք է, ոչ միայն բովանդակությամբ, այլև կառուցվածքով: Այսինքն մենք ոչ թե քաղաքական պրոյեկտ ենք, այլ բիզնես շահույթ հետապնդող ընկերություն: Մեր շահույթը ձևավորվում է գովազդից, հետևաբար առանց դրա հնարավոր չէ աշխատել: Իհարկե երբեմն որոշ գովազդատուներ ցանկանում են ավելին, քան թույլատրվում է գովազդատուին, օրինակ՝ խառնվել ինֆորմացիոն քաղաքականության մեջ, սակայն նման դեպքերում մենք պարզապես հրաժարվում ենք նրանց հետ աշխատել: Երբ գովազդատուները ոչ թե մի քանիսն են, այլ շատ, նրանցից ոչ մեկը առանձին վերցրած չի կարող ազդել մեդիայի գործունեության որակի վրա: Գովազդատուն վճարում է մեդիային իր ցանկացած կոնտենտը սահմանափակ ձևաչափով լսարանին հասցնելու համար, մյուս բոլոր դեպքերը բացառված են: Մենք հեծանիվ չենք հորինել, սա շատ երկրներում արդեն վաղուց կայացած բիզնես մոդել է: Մեզ մոտ էլ, հուսով ենք, նաև ABN-ի շնորհիվ, այն ավելի կկայանա:
-Հայաստանում կա՞ն արդյոք մասնագիտացված հեռուստաալիքների ոլորտում ի հայտ եկած միտումներ կամ նորամուծություններ, և ինչպե՞ս են դրանք ձևավորում երկրում հեռուստատեսության սպառման ապագան:
-Մասնագիտացված հեռուստաալիքների գոյությունն արդեն իսկ նորություն է մեր լսարանի համար. մնացածը ժամանակի հարց է: Վստահ եմ՝ շատ կարճ ժամանակում դրանք լուրջ մրցակից են դառնալու հիմնական բազմաժանր հեռուստաալիքների համար, եթե արդեն չեն:
-Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքները ինչպե՞ս են համագործակցում իրենց լսարանի հետ և ընդգրկում հեռուստադիտողների կարծիքը՝ իրենց ծրագրավորումը բարելավելու համար:
-Այլ մասնագիտական ալիքների մասին կդժվարանամ ասել, իսկ ABN-ում լսարանն է պատվիրատուն. ամենօրյա ռեժիմով մենք մոնիթորինգ ենք անում լսարանի արձագանքը:
-Որո՞նք են Հայաստանում մասնագիտացված հեռուստաալիքների առջև ծառացած մարտահրավերներն ու հնարավորությունները:
-Ոչ միայն մասնագիտական, ամբողջ հայկական հեռուստադաշտում հիմա մեծ փոփոխություններ են տեղի ունենում: Փոխվում է հեռուստաընկերության կառուցվածքը, բիզնես մոդելի ձևը, աշխատանքը: Մենք ունենք չորս մեծ սպառնալիք՝ գլոբալ մեդիա շուկան, դժվար է օրինակ մրցակցել CNN-ի հետ, փոքր շուկան, դեռ զարգացման փուլում գտնվող բիզնես հասարակությունը և, իհարկե, պետական մասնագիտացված կառույցների ոչ պրոֆեսիոնալ աշխատանքը:
Հարցազրույցը՝ Լիլիթ Հովհաննիսյանի
4-րդ կուրս