Բալետից մինչև հագուստի մոդելավորում, փայտե արձանիկներից մինչև անասելի սեր դեպի երկաթագործություն: Դերասան, կինոռեժիսոր, նկարիչ, քանդակագործ Կարեն Մկրտչյանը փորագրությամբ սկսել է զբաղվել Արցախյան ազատամարտի տարիներին, իսկ առաջին անգամ բեմ բարձրացել՝ շատ փոքր հասակում: Աշխատել է Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոնում: Այնուհետև կյանքի տարբեր փուլերում ունեցել է միմյանցից տարբերվող բազում հետաքրքրություններ: Հայ ազգը ամենից բարձր դասող արվեստագետի կարծիքով յուրաքանչյորը պետք է հասկանա, որ իրենից կախված է երկրի ամեն մի օրը:
-Բնագավառների բազմազանության մեջ որտե՞ղ եք Ձեզ ավելի լավ զգում:
-Ես ավելի օպտիմալ տարբերակ եմ գտել… այնպես եմ դասավորել, որ զբաղվեմ ամեն ինչով և այդ ամեն ինչից հաճույք ստանամ: Բայց ինձ ավելի լավ եմ զգում թատրոնում՝ բեմի վրա, ինչպես ձուկը ջրում, այսպես ասած: Թատրոնում կարող ես ապրել, որովհետև հենց ներկայում ընթացող կյանքն է: Իսկ կինոն ուրիշ մոլորակ է, ուրիշ պատմություն:
-Գերադասում եք նկարահանվե՞լ, թե՞ զբաղվել ռեժիսորությամբ:
-Որպես դերասան աշխատել սիրում եմ, բայց վերջերս հասկացա, որ ինչ-որ առումներով դերասանի մասնագիտությունը «այքնան էլ կարևոր չէ», որքան ռեժիսորինը: Այն ժամանակ հանճարեղ ռեժիսոր-դերասան համաձուլումից էին ստանում լավագույն գործերը: Իսկ հիմա ռեժիսորը ստիպված է աշխատել ոչ միայն պրոֆեսիոնալ և համապատասխան կրթություն ունեցող անձանց հետ, այլև նրանց, ովքեր քասթինգներով են հայտնվում էկրաններին:
-Այսինքն, կարո՞ղ ենք ասել,որ ոչ շատ լավ տվյալներ ունեցող դերասանի և պրոֆեսիոնալիզմով ռեժիսորի համագործակցությունից հանարվոր է լավ «արտադրանք» ստանալ:
-Մնացածի փոխարեն չեմ կարող ասել, բայց իմ դեպքում կարծում եմ՝ այո… որովհետև ես ինքս ստացել եմ: Ամեն դեոպքւոմ 10 փորձից 8-ը հաջողվել է:
-Հարցազրույցներից մեկում նշել եք, որ ավելի հաճախ Արցախում եք լինում, երբեմն՝ Հայաստանում: Ինչով է պայմանավորված կապվածությունը Ղարաբաղին, մանավանդ, որ ոչ մի բարեկամ, հարազատ չունեք, և արմատներով էլ այնտեղից չեք:
-Արցախ սիրելը բնազդ է ինձ համար: Մտքի հետ կապ չունեցող ինչ-որ երևույթ: Եվ մի քիչ էլ, երևի, ազատամարտին մասնակցությամբ է պայմանավորված: Կռվին մասնակցելով, բնազդաբար քեզ համար ուրիշ աշխարհ է դառնում: Ուղղակի բառերով չեմ կարող ներկայացնել ու նկարագրել…
-Վերջերս ներկայացրիք Ձեր հեղինակած «Հողս գրկեմ է՜, գրկեմ» ֆիլմը: Կերպարներից «Սիրուն Անդոյին» Դուք էիք մարմնավորում: Հետաքրքիր է, արդյո՞ք ինչ-որ կապ կա Կարեն Մկրտչյան և Սիրուն Անդո կերպարների մեջ:
-Նախ, կերպարը խաղարկային տեսանկյունից դժվար էր: Նման դեր մարմնավորելու համար պիտի մի քիչ էլ էությունը հասկանաս(Սիրուն Անդոն ֆիզիկական խնդիրներ ունեցող գյուղացի էր): Հանգամանքների բերումով առիթ ունեցել եմ շփվել նման խնդիրներ ունեցողի հետ: Նրանք բնության հետ կապ ունեցող մարդիկ են, մեզ նման չեն ամեն դեպքում: Եվ հետո, այնպես, ինչպես որ պիտի ներկայացվեր այդ կերպարը, տեսականորեն և գործնակնորեն պարզապես հնարավոր չէր բացատրել ու փոխանցել, որ ուրիշը խաղար: Ուղղակի չէիր կարող ուրիշին վստահել:
-Ինչպիսի լսարանի էր ուղված ֆիլմը, և կա՞ր չհասկացված լինելու մտավախությունը:
-Ի սկզբանե գիտեի, որ նման ֆիլմի լսարան գտնելը դժվար է լինելու, որովհետև ոչ կոմերցիոն էր, ցանկություն էլ չեմ ունեցել կոմերցիոն նպատակներով օգտագործել: Դժվար է ասելիք ունեցող ֆիլմ ստեղծել: Արձագանքները դրական էին, բայց այստեղ հարց է առաջանում. արդյոք նրանք իրոք հասկացել են ու հավանել, թե՞ պարզապես ասում են կարծիք արտահայտելու համար…. (ժպտում է): Բայց այս ամենը մի կողմ. ֆիլմի ստեղծման ամբողջ գործընթացը կյանք էր, որը ապրել ենք բոլորս՝ խմբով…
-Դուք կռվել եք Արցախի ճակատագրի ու ապագայի համար, որից ինչ-որ չափով կախված էր նաև Հայաստանի ապագան: Ինչպիսի՞նն են Ձեր պատկերացրած Հայաստանն ու հայաստանցին:
-Մինչև չհասնենք այն գիտակցմանը, որ եթե ուզում ենք կյանքը փոխել, ուրեմն առաջին հերթին մեզնից պետք է սկսենք, և հենց մեզնով անենք դա, ոչինչ չի ստացվի: Իսկ երբ սկսեն ազնիվ լինել մարդիկ Հայստանը կլինի աշխարհի ամենալավ երկիրը թե՛ տուրիզմի համար, թե՛ ներդրուոմների և թե երկիրը զարգացնող մնացած ամեն ինչի: Յուրաքանչյուր հայ պետք է հասկանա, որ իրենից կախված է երկրի ամեն մի օրը:
հարցազրույցը` Մարինե Գրիգորյանի
3-րդ կուրս
