Զրուցակիցս գրող, կրոնագետ, արձակագիր, վերջին շրջանում ամենաընթերցված գրքերից մեկի՝ «Ռոդենի ձմռան» հեղինակ Դավիթ Սամվելյանն է:
-Ե՞րբ և ինչպե՞ս եք կատարել առաջին քայլերը ստեղծագործական ասպարեզում:
-Երբ առաջին քայլեր ես կատարում, ասպարեզի մասին չես էլ մտածում, պարզապես գրում ես: Յուրաքանչյուրս էլ ստեղծագործում ենք ինչ-որ կերպ, անգամ մինչ դպրոց գնալը: Մեկը նկարում է, մյուսն՝ ավազից կամ կավից իրեր պատրաստում, կամ էլ գրում: Ես նույնպես բացառություն չեմ և առաջին բանաստեղծություններս դպրոցական տարիքում եմ գրել, որոնք ոտանավորներ եմ անվանում: Դե իսկ դրանից հետո՝ ուսանողական տարիներին, հարմար գտան ուսանողական թերթում բանաստեղծություններիցս մեկը տպագրել, չնայած դա էլ ասպարեզ չեմ համարում: Երբ, 2014 թվականին, տպագրվեց «Նա և նրա» էսսեների ժողովածուն, այ դա էլ երևի թե Ձեր նշած ասպարեզ մտնելն է. գիրք գրելիս պատասխանատու է պետք լինել:
-Երբևէ քննադատություններ լսե՞լ եք, և ինչպե՞ս եք վերաբերվում դրանց:
-Եթե որևէ գործ, աշխատանք քննադատվում է այն պարզապես չհավանելու, այսինքն, զուտ սուբյեկտիվ տեսանկյունից, լուրջ վերաբերվել պետք չէ, իսկ մտահոգությունից բխող կամ կոնկրետ մասնագիտական քննադատությունը նորմալ է: Դա արդեն խորհրդի տեսք է ընդունում: Լսել եմ քննադատություն, և լավ է, որ կա: Առաջին քննադատներս եղել ու մնում են մարդիկ, ովքեր և՛ նույն ասպարեզից են, և՛ ինձ մտերիմ:
-Ավարտել եք ԵՊՀ Աստվածաբանության ֆակուլտետը: Ո՞ր մասնագիտությունն է առաջնային ձեզ համար և ինչու՞:
-Մասնագիտությամբ կրոնագետ եմ, բուն մասնագիտությունս դա է: Սակայն կյանքի բերումով այլ մասնագիտությունների ևս տիրապետում եմ: Դեռ չեմ հանդիպել դիպլոմավորված գրողի. կարող ես լինել բանասեր, լեզվաբան, գրականագետ, սցենարիստ, ռեժիսոր, գրաքննադատ, բայց դիպլոմավորված գրող… չգիտեմ…
-Կա՞ որևէ գիրք, որն առանձնահատուկ է Ձեզ համար, և ինչու ոչ, նաև օրինակելի:
-Շատ են, ամեն տարիքում եղել են այդպիսիք, բայց առաջնայինը մի քանիսն են. նրանք, որոնք դրդում են քեզ ավելի լավը դառնալ: Անուն չտամ, միայն վերջին կարդացածս տպավորիչ գիրքն ասեմ՝ Հաքսլիի «Չքնաղ, նոր աշխարհը». տրամադրածդ ժամանակի համար չես ափսոսում:
-Ձեր ստեղծագործությունների կիզակետում մարդն է, վերջինիս ներաշխարհը: Ինչո՞վ է պայմանավորված այս ընտրությունը:
-Բոլոր ժանրի, տիպի, արվեստի, մշակույթի ճյուղերի ստեղծագործություններն էլ ուղղակի կամ անուղղակի կերպով անդրադարձ են կատարում, վերաբերվում են մարդկանց: Ինքս էլ, իմ տեսանկյունից, իմ իմացածի ու պատկերացրածի, ցանկացածի չափով եմ անդրադարձել. բացառություն չեմ:
-«Ռոդենի ձմեռը» Ձեր չորրորդ ժողովածուն է . «Լուսե երազ» , «Նա և նրա» և «Արտագաղթած կարոտ» ժողովածուներից հետո: Ինչո՞վ է այն առանձնահատուկ Ձեզ համար:
-Մի տեսակ հոգու պարտքի պես բան էր շատ ծանոթ ու անծանոթ մարդկանց, ապրած տարիների պատմության հանդեպ: Իսկ կառուցվածքային առումով, ի տարբերություն նախորդ գրքերի, այստեղ գերակշռում են պատմվածքները. երևի թե նաև դրանով:
-Խոսվում է, այսպես կոչված, «մութ ու ցուրտ» տարիների մասին . ինչպե՞ս եք վերաբերվում այդ շրջանում մարդկային փոխհարաբերության փոփոխմանը:
-Հենց գրքից մեջբերումով պատասխանեմ. «Ամեն ինչ վաճառվում էր, բացի պատվից…»:
-Գրքի վերջին երկու հավելվածներում զետեղված են գործեր նախորդ գրքերից. ի՞նչ սկզբունքով են ընտրվել դրանք:
-Հավելվածներից մեկում բանաստեղծություններ են, որոնք շատերին անծանոթ են, իսկ երկրորդ հավելվածում Ձեր նշած նախորդ գրքերից ընտրված գործեր: Ունեն մի սկզբունք՝ տարածված, սիրված ու ընդունված լինելը: Այն մարդիկ, ովքեր ցանկացել են ունենալ նախորդ գրքերից, բայց տպաքանակի վերջանալու պատճառով չեն հասցրել, որոշ չափով կարող են դրանք գտնել այս գրքում:
-Արդեն վաճառքում է գրքի երկրորդ հրատարակությունը: Ինչպիսի՞ն էր զգացողությունը, երբ առաջին անգամ Ձեր ձեռքը վերցրիք Ձեր իսկ գիրքը:
-Մտքերդ, հույզերդ, մտորումներդ ավելի շոշափելի են դառնում, սրտիցդ ու ուղեղիցդ դուրս եկածը, կարծես, հայտնվում է ափիդ մեջ:
-Կարելի է ասել վերջին շրջանում միշտ, ամենաընթերցված գրքերի շարքում հանդիպում ենք «Ռոդենի ձմռանը». կանխատեսու՞մ էիք, արդյոք, նման հաջողություն:
-Տպագրելիս հաջողության հետևից չես ընկնում: Ամեն դեպքում, ես, որպես մարդ, ունեցել եմ և՛ մտավախություններ, և՛ որոշ ակնկալիքներ: Քեզանից անկախ,գիրքն իր ընթերցողին գտնում է, ինքն իր ուղին հարթում. երկար, թե կարճ՝ ժամանակն է ցույց տալիս:
-Առաջիկայում սպասվու՞մ են նոր ստեղծագործություններ:
-Նոր ստեղծագործություններ կան: Դրանցից մեկը տպագրվել է «Նորք» ամսագրում, մի քանիսն էլ սպասում են տպագրության: Կլինեն դեռ…
-Ի՞նչ խորհուրդ կտաք նրանց, ովքեր առաջին քայլերն են կատարում որպես գրող:
-Շատ բան չէ. պարզապես թող ազնիվ լինեն իրենք իրենց ու ընթերցողի նկատմամբ: Թող գրել սիրելուց բացի, կարդալ սիրեն,ու ի նկատի ունենան,որ իրենց գրած անգամ մի տող կարող է դեպի դրականը կամ բացասականը փոխել ինչ-որ մեկի մի ակնթարթը, կամ ամբողջ կյանքը:
Արաքսյա Սահակյան
3-րդ կուրս
