Ռուբենը, որ անսահման սիրում էր աստղերը, մաթեմատիկան ու ոչ պակաս՝ քաղցրավենիք, ծառայում էր Արցախում՝ Մոնթեի անվան զորամասում:
Մաթեմատիկան դեռ մանուկ հասակում էր ընտրել նրան. բացառիկ ունակություններ ուներ, որոնք էլ երիտասարդին տարել էին Արտաշես Շահինյանի անվան ֆիզմաթ դպրոց: Բայց մաթեմատիկայի զարմանահրաշ աշխարհում «ճամփորդությունն» այստեղ չէր ընդհատվել:
ԵՊՀ կիրառական մաթեմատիկայի և ինֆորմատիկայի ֆակուլտետը նրա ընտրած ուղու բնականոն շարունակությունն էր։ Վիկտոր Համբարձումյանի հետ Ռուբենի մերձավոր ազգակցությունն արտահայտվել էր նաև աստղագիտության հանդեպ սիրով։
-Համեստությունն ու խորամտությունն էլ էին համբարձումյանական,- պատմում է Լուսինեն՝ Ռուբենի համադասարանցին:
Ռուբենը պատրաստվում էր ընդունվել Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական համալսարան։ Սակայն որոշել էր՝ մինչև հայրենիքի հանդեպ ունեցած պարտքը չկատարի, չի մեկնի Մոսկվա: 2019թ․ հուլիսի 26-ին զորակոչվել էր բանակ։
Զորակոչվելուց հետո Ռուբենը դարձել էր ավագ հետախույզ, ապա՝ հրետանավոր։ Ծառայության 6-րդ ամսում ուղարկվել էր սերժանտական դասընթացների, որից հետո ստացել կրտսեր սերժանտի կոչում։ Ծառայության բարձր որակի համար սեպտեմբերի 12-ին ստացել էր սերժանտի կոչում և պարգևատրվել «Քաջարի մարտիկ» կրծքանշանով։ Մաթեմատիկայի և հաշվարկային գերազանց հմտությունների շնորհիվ՝ դարձել էր N հրետանային դիվիզիոնի կառավարման դասակի շտաբի պետի հաշվարկող։
-Մենք միշտ ասում ենք, որ, երևի թե, Ռուբենը պետք է զենք չբռներ, այլ պիտի զենք սարքեր, որ մեր պետությունը հաղթանակների հասներ,- ասում է Հռիփսիմեն:
Նա ապագայում մասնագետ ու Հայաստանի տնտեսությունը շենացնող քաղաքացի էր դառնալու, բայց 2020 թվականն այլ «պլաններ ուներ»: Սեպտեմբերի վերջին Արցախում «պայթած» պատերազմը թեքեց անիվը:
Պատերազմի ընթացքում Ռուբենի հաշվարկած թիրախների կորդինատներով, բացարձակ ճշգրտությամբ, ոչնչացվել է թշնամու ահռելի թվով զրահատեղնիկա։ Նա մասնակցել է Մարտունու թեժ մարտերին։ Հոկտեմբերի 2-ին վիրավորվել է՝ ստացել կանտուզիա, և մի քանի օր բուժում ստանալուց հետո՝ ոչ լիովին ապաքինված, նորից անցել է ծառայության։ Ռուբենն ընկել է Մոնթեի Մարտիունիում՝ հոկտեմբերի 22-ին։
-Ռուբենի հետ լուրջ մնալն անհնար էր, անքան էր ծիծաղեցնում մինչև արցունքներ գային աչքերիցս, հիմա էլ են արցունքները հոսում, բայց ոչ թե ծիծաղից, այլ կարոտից,- ասում է դասընկերուհին:
Քաղցրի հանդեպ եղբոր սերն ու եղբոր հանդեպ կարոտը նրա քույրերին «ստիպեցին» փոքրիկ բիզնես սկսել՝ նոր գույներ եւ քաղցր համեր հաղորդելու մարդկանց կյանքին ու մշտապես արթուն պահելու եղբոր մասին հուշը:
Ուսուցիչները պատմում են, որ Ռուբենը միշտ հպարտանում էր իր ազգանունով, իսկ իրենք էլ հպարտանում էին, որ Վիկտոր Համբարձումյանի սերունդն է Ռուբենը:
Ռուբենի մայրը՝ Աննան, պատմում էր, որ երբեք ձեռք չի բարձրացրել երեխաների վրա, բայց մի անգամ Ռուբենը կորել էր տեսադաշտից, ինքը ու որոշել էր գտնելուն պես մի լավ ծեծել:
-Այնքան զայրացած և անհանգիստ էի, որ մտածում էի Ռուբիս գտնեմ, լավ ծեծելու եմ: Հետո մի երեխա ասաց, որ, կարծես թե, Մարատենց տանն է։ Մանես՝ Ռուբենիս քույրը, վազեց. այնտեղ էր։ Հիշում եմ զայրույթից այլայլված դեմքս, որով ընդառաջ էի գնում Ռուբիս, և Ռուբիս՝ վախից և ամոթից սառած հայացքը, որ ընդառաջ էր գալիս ինձ։ Մոտ եկավ, ասաց՝ մամ ջան, Մարատը հիվանդ էր, գնացել էի տեսակցության: Այդ պահին հիշեցի, որ նույն դեպքը ինձ հետ է պատահել, երբ ես փոքր էի: Անմիջապես ժպտացի ու գրկեցի Ռուբենիս, էլի չկարողացա զայրանալ….
«Աստղերի սերը». այսպես է կոչվում երգը, որ նվիրված է Ռուբեն Համբարձումյանին, ով անմահացավ 44-օրյա պատերազմում: Ռուբենը, որ սիրում էր աստղերը, հիմա ինքն է աստղ դարձել եւ հայրենիքի սահմանները հսկում է երկնքից:
Էլեն Թևոսյան
2-րդ կուրս
